Onderzoek 1

Inleiding

Mijn onderzoek gaat over langspeelplaten en de ontwikkeling daarvan. Ik heb eerst zo veel mogelijk gebruik gemaakt van het internet om tot informatie te komen. Ook wil ik mensen om informatie vragen.

Mij leek het leuk om met iemand een interview te doen die de tijd heeft meegemaakt dat de platenmuziek super populair was en zijn hoogtepunt ook heeft bereikt. Zoals mijn opa en oma. Naast mijn opa en oma, wil ik ook nog deels een stukje doen met mijn vader/moeder, omdat zij ongeveer mijn leeftijd hadden toen de langspeelplaat werd uitgebracht.

 

Wat zijn langspeelplaten?

De afkorting lp staat voor ‘long play’. In het Nederlands noemen we dit een langspeelplaat ofwel vinylplaat. Het is een ronde zwarte plaat gemaakt van vinyl met een rond gat erin waar muziek op gespeeld kan worden. Op een langspeelplaat kan maximaal 30 minuten aan muziek staan, vandaar ook de naam. De plaat leg je op een apparaat, een platenspeler of jukebox bijvoorbeeld, daar zit een mechaniek op die de plaat laat draaien. Als je dan de naald van de platenspeler of jukebox op de plaat laat draaien krijg je er muziek uit.

​

Hoe is de langspeelplaat ontstaan?

In 1877 ontstond de voorloper van de platenspeler, de fonograaf. Dit is eigenlijk een apparaat met hetzelfde idee als de platenspeler. Geluid verplaatst zich met trillingen door de lucht en door daar een naald om te laten bewegen kwamen er verschillende trillingen uit die een muziekje vormde. In de cilinder die erop draaide was een groef gekerfd van wisselende dieptes. De muziek die uit de fonograaf kwam was van hele slechte kwaliteit en was ook maar een keer te beluisteren.

Na de fonograaf kwam de gratofoon. In plaats van de groefjes in de plaat, ontdekte Charles Summer Tainter dat het ook met een laagje was kon en de cilinder dus daardoor meerdere keren kon worden afgespeeld. Elke cilinder moest wel apart opgenomen worden dus massaproductie was niet mogelijk bij de gratofoon.

De eerste echte platenspeler kwam in 1895 op de markt, namelijk de grammofoon. Uitgevonden door Emile Berliner. De cilinder werd vervangen door een platte plaat, die werden eerst gemaakt van hard rubber. Toen van schellak en later vinyl. Dit was ook nog eens geschikt voor massaproductie. In 1928 kwamen de eerste platenspelers met elektrische motoren op de markt en dreven via een snaar het plateau aan. Het was dus niet meer nodig om de platenspeler op te winden. Ook werden er rond deze tijd radio’s ingebouwd bij grammofoons.

​

In 1931 kwam de eerste echte langspeelplaat pas op de markt, ook wel elpee genoemd. Rond 1946 brachten sommige bedrijven een vervangbare naald op de markt, waardoor de populariteit groeide. In 1948 was de platenspeler zelfs niet meer weg te denken. Pas in de jaren 60 en 70 kwamen er betaalbare platenspelers op de markt.

 

Welke ontwikkelingen zijn er na de lp’s gekomen in de muziek?

Na de langspeelplaat kwam de CD, oftewel de Compact Disc. Deze nieuwe vorm van muziek werd helemaal ontwikkeld door Philips en Sony. De langspeelplaat werd langzamerhand vervangen door de CD en in 1992 wordt er zelfs geen nieuwe muziek meer op elpees uitgebracht. In 2000 kwam de mp3-speler ter ontwikkeling. Een geluidsdrager was niet meer nodig omdat de muziek werd opgeslagen op de mp3.

​

Zo rond 2008, dus dat is nog maar 13 jaar geleden kwam de elpee weer terug.

De trend kwam vooral door jongeren tussen 18 en 25 jaar die beïnvloed werden

door grote artiesten die hun muziek weer op langspeelplaten uitbrachten.

​

Wat is de populariteit van de lp’s in het nu?

De afgelopen 70 jaar was er maar een korte periode waarin de langspeelplaat niet het populairste gebruiksmiddel was, rond de tijd dat de CD uitkwam. Die populariteit is inmiddels al lang weer een stukje gestegen. De verkoopcijfers in 2007 waren 210.000 platen in Amerika, nu is dat ongeveer 4 miljoen.

De langspeelplaat werd vooral weer populair door jongeren/jong volwassenen. Ze wilde allemaal iets hebben om aan hun verzameling toe te voegen. Omdat je fan was van een artiest of je wilde laten zien dat je fan was van een bepaalde artiest. Mensen willen weer meer fysieke producten in plaats van op een scherm.

De waarde van lp’s stijgt meestal ook bij het overlijden van een bekende artiest, zoals Bob Dylan, The Beatles of Pink Floyd. Dit gebeurd steeds minder, omdat de bekende artiesten op de lp’s natuurlijk al wat ouder zijn.

Mensen van nu willen graag de platen hebben om iets authentieks of bijzonders in huis te hebben. Ook veel jongeren worden beïnvloed door deze populariteit en willen deze manier van muziek ontdekken. De langspeelplaat zal nooit meer zijn hoogtepunt bereiken, maar zolang er een tweedehands markt is met platen, draaitafels en versterkers zal de lp niet snel verdwijnen.

​

Ook de kunstvorm cover-art kan meewerken. De langspeelplaten die worden

verkocht samen met een hoes, hier kan een foto op staan maar ook een

andere misschien meer uitgesproken vorm van kunst. Zoals deze platen

hiernaast. Sommige mensen kopen de plaat voor de hoes, omdat er maar

een paar van zijn, of het heel bekend is.

 

Welke invloed heeft de langspeelplaat gehad over de verdere ontwikkeling van de muziek?

Er zijn verschillende winkels en shops opgericht voor lp’s of veranderd van CD winkels naar lp winkels. Dit zie je vooral in de steden en in winkelcentra, kortom plekken waar veel mensen zijn. Het komt er op neer dat de lp de cd en de mp3-speler uit heeft gespeeld en ver boven die twee uit komt.

​

De langspeelplaat is natuurlijk onderdeel van de eerste echte ontwikkeling in de muziek, daarom was het in die tijd populair. Nu leven we in een tijd met allerlei technische apparaten, waar de platenspeler helemaal niet meer tussen past. Dat maakt het zo bijzonder en opkomend populair onder de meeste mensen.

 

Conclusie

Het antwoord op de vraag: ‘Welke rol heeft de ontwikkeling van de langspeelplaat (lp’s) gehad op de ontwikkeling van muziek?’

​

De langspeelplaat, long play of lp heeft zeer veel invloed gehad en heeft nog steeds op de ontwikkeling en verdere toekomst van muziek. Eerst kwam de fonograaf, met maar eenmalig te beluisteren lp, daarna de gratofoon. Die meerdere keren beluisterd kon worden, maar waarbij massaproductie niet mogelijk was en het dus geen hit was. Na de gratofoon is de technische ontwikkeling pas echt begonnen, zoals we het nu kennen. De platenspeler en jukebox werden uitgevonden, vervolgens kwam de CD en de mp3-speler die eigenlijk de populariteit van de lp verwoestte.

​

De populariteit van de lp nam weer toe en het stijgt boven de CD en mp3-speler uit. Het komt vooral door de jong volwassenen en juist mensen van 55+ die er interesse in hebben. Ook door cover-art kunnen mensen verzamelingen maken, de platen worden steeds meer waard naarmate ze ouder worden.

​

Door de langspeelplaat is het veel toegankelijker geworden om muziek af te kunnen spelen in huis, waardoor de muziekindustrie steeg in de cijfers en het een beginnende hit was zoals we dat nu nog steeds vinden, maar het eigenlijk ‘gewoon’ is.